उत्तर भारतातील गुप्त परंतु संघटित हेरगिरी नेटवर्कच्या रहस्याने देशाच्या सुरक्षा एजन्सींना सतर्क केले आहे. यावेळी प्रश्नांच्या वर्तुळात सोशल मीडिया प्रभावशाली व्यक्तिमत्व, YouTuber ज्योती मल्होत्रा आयएस, जो पाकिस्तानच्या इंटेलिजेंस एजन्सी आयएसआयशी संबंधित असल्याचे म्हटले जाते.
गेल्या दोन आठवड्यांत, पंजाब आणि हरियाणा येथून कमीतकमी 12 जणांना अटक करण्यात आली आहे, ज्यांना पाकिस्तानला संवेदनशील माहिती गोळा करण्याचा आणि पाठविल्याचा आरोप आहे. हरियाणाचे YouTuber ज्योती मल्होत्रा या प्रकरणात, सर्वात मथळे मथळ्यामध्ये असतात कारण त्यांचे लाखो पर्यंत डिजिटल प्रभाव आहेत.
पोलिसांचे म्हणणे आहे की हे सर्व लोक एकाच नेटवर्क अंतर्गत कार्यरत आहेत ज्यांनी भारताच्या लष्करी उपक्रम, सीमावर्ती क्षेत्र आणि सामरिक स्थानांवर लक्ष केंद्रित केले.
YouTuber ज्योती मल्होत्रा YouTube चॅनेल “ट्रॅव्हल विथ जो” मध्ये 77.7777 लाखाहून अधिक ग्राहक आहेत. तिने बर्‍याचदा ट्रॅव्हल व्लॉग्स आणि तळागाळातील अहवालांचे व्हिडिओ तयार केले, परंतु अलीकडील व्हिडिओमध्ये पाकिस्तानी संस्कृती आणि भारतीय व्यवस्थेवरील टीकेबद्दल बरीच प्रशंसा झाली.
विशेषत: पहलगम दहशतवादी हल्ल्यानंतर, त्याच्या एका व्हिडिओने सुरक्षा एजन्सींचे लक्ष वेधून घेतले, ज्यात त्यांनी हल्ल्यासाठी भारतीय सुरक्षा व्यवस्थेला दोषी ठरवले आणि म्हणाले की “पर्यटक सावधगिरी बाळगली पाहिजेत, ही चूक आमची आहे.”
जेव्हा पोलिस रिमांड YouTuber ज्योती मल्होत्रा जेव्हा चौकशी केली जाते तेव्हा तो म्हणाला की तो त्याच्या “भाषण अभिव्यक्ती” चा हक्क आहे. तो म्हणतो की त्याने कोणालाही इजा केली नाही आणि केवळ घटनांवर आपले मत दिले. परंतु अन्वेषण करणार्‍या एजन्सींचा असा विश्वास आहे की “मऊ सामग्री मुत्सद्देगिरी” च्या माध्यमातून पाकिस्तानच्या अजेंडाला चालना देण्याचा हा मार्ग होता.
सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, YouTuber ज्योती मल्होत्रा २०२23 मध्ये पाकिस्तान उच्च आयोगात गेला, जिथे व्हिसा अर्जादरम्यान ती डॅनिश नावाच्या एका व्यक्तीशी संपर्कात आली. येथेच संपर्क सुरू झाला आणि हळूहळू तो नियमित संवादात बदलला. डॅनिश पाकिस्तानच्या गुप्तचर संस्थेशी संबंधित असल्याचे म्हटले जाते.
पोलिसांच्या अहवालानुसार, “ऑपरेशन सिंदूर” च्या वेळी मल्होत्रा पाकिस्तानशी सतत संपर्क साधत होता, जेव्हा भारत आणि पाकिस्तान यांच्यात चार दिवसांचा लष्करी तणाव होता.
या संपूर्ण प्रकरणात, हे उघड झाले आहे की आजच्या काळात सोशल मीडिया एक शक्तिशाली परंतु संवेदनशील माध्यम बनला आहे. YouTuber ज्योती मल्होत्रा सामान्य ट्रॅव्हल व्हीलॉग्स आणि सांस्कृतिक सामग्रीच्या मागे गुप्तचर संस्था त्यांचे क्रियाकलाप कसे चालवू शकतात याचे प्रकरण.
अहवालानुसार, मल्होत्राने तिच्या व्हिडिओंमध्ये तपशीलवार स्थान, लष्करी चेकपोस्ट आणि सुरक्षा दलाचे क्रियाकलाप दर्शविले, जे नंतर पाकिस्तानला पाठविले गेले.
त्याच्याविरूद्ध हरियाणा पोलिस अधिकृत रहस्ये कायदा आणि भारतीय दंड संहितेचे संबंधित विभाग त्यांच्यावरील आरोप सिद्ध झाल्यास त्यांच्यावर दावा दाखल करण्यात आला आहे, तर त्यांना 10 ते 14 वर्षांपर्यंत शिक्षा होऊ शकते.
तज्ञांचा असा विश्वास आहे की आयएसआय आता सोशल मीडिया प्रभावकांना लक्ष्य करीत आहे, जे कोणत्याही सरकार किंवा विवादास्पद विधानाद्वारे लोकांवर प्रभाव पाडू शकतात. YouTuber ज्योती मल्होत्रा या विचारांनुसार त्याची निवड केली जाईल असे म्हणतात.
हे प्रकरण गांभीर्याने घेतल्यास गृह मंत्रालयाने इतर राज्यांमध्येही डिजिटल पाळत ठेवण्याचे निर्देश दिले आहेत. या प्रकरणात एनआयए आणि आयबी देखील समाविष्ट केले गेले आहेत. येत्या काही दिवसांत आणखी अटक होऊ शकते कारण चौकशी दरम्यान अनेक धक्कादायक नावे येत आहेत.
जेथे एका बाजूला काही लोक YouTuber ज्योती मल्होत्रा दुसरीकडे “बोलण्याचे स्वातंत्र्य” च्या बाजूने, बहुसंख्य लोकांचा असा विश्वास आहे की राष्ट्रीय सुरक्षेसह करार कोणत्याही प्रकारे सहन केला जाऊ शकत नाही.
YouTuber ज्योती मल्होत्रा सोशल मीडियाची ताकद किती व्यापक आणि धोकादायक असू शकते हे प्रकरण दर्शविते जर ते विरोधी -विरोधी घटकांसाठी वापरले गेले तर. या घटनेने देशातील सायबर सुरक्षा आणि डिजिटल नैतिकतेची पुन्हा व्याख्या करण्याची मागणी केली आहे.
