नवी दिल्ली: युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (यूपीआय) मध्ये लवकरच काही महत्त्वपूर्ण बदल होणार आहेत, जे डिजिटल पेमेंटच्या जगात क्रांती घडवून आणतात. नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (एनपीसीआय), जे यूपीआय इकोसिस्टमची देखरेख करते, त्यांनी सिस्टमवरील दबाव कमी करण्यासाठी आणि विलंब आणि अयशस्वी व्यवहार यासारख्या समस्या दूर करण्यासाठी नवीन सीमा लागू केल्या आहेत. एनपीसीआयच्या मते, ही चरण यूपीआय अधिक गुळगुळीत आणि विश्वासार्ह बनवेल. पुढील महिन्यापासून यूपीआयमध्ये कोणते बदल लागू केले जातील हे आम्हाला कळवा, जे आपल्या डिजिटल पेमेंटच्या सवयीवर परिणाम करू शकते. १. सर्वाधिक वापरल्या जाणार्‍या एपीआयवर बंदी घातली जाईल: एनपीसीआयने अलीकडेच 'पुनरावृत्ती' विनंत्यांमधून एक परिपत्रक जारी केले आहे ज्यास बँका आणि पेमेंट सर्व्हिस प्रदाता (पीएसपी) (पीएसपी) चा वापर मर्यादित करण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत. यामध्ये शिल्लक चौकशी, ऑटोप आदेश पूर्ण करणे आणि व्यवहाराची स्थिती तपासणे यासारख्या एपीआयचा समावेश आहे. एनपीसीआयने असे म्हटले आहे की वारंवार एपीआय विनंत्यांमुळे यूपीआय नेटवर्कवरील दबाव वाढतो, ज्यामुळे सिस्टमच्या डाउनटाइमचा धोका वाढतो. हा बदल अशा वापरकर्त्यांसाठी असेल जे बर्‍याचदा या वैशिष्ट्यांचा वापर करतात, जेणेकरून नेटवर्क अनावश्यक ओझे पडणार नाही. २. बॅलन्स चेक मर्यादा: आता दररोज केवळ 50 वेळा, यूपीआय वापरकर्ते त्यांचे खाते शिल्लक तपासणी करण्यास सक्षम असतील दररोज फक्त 50 वेळा. एनपीसीआय मार्गदर्शक तत्त्वांनुसार, यूपीआय अॅपने पीक तासांमध्ये भार कमी करण्यासाठी शिल्लक चौकशीच्या विनंत्या मर्यादित केल्या पाहिजेत. म्हणूनच, 24 तासांत प्रत्येक ग्राहकाची दररोज 50 वेळा मर्यादा निश्चित केली गेली आहे. हे चरण अशा वापरकर्त्यांसाठी महत्वाचे आहे जे वारंवार त्यांचे खाते शिल्लक तपासतात. 3. दुवा जोडलेल्या खात्यांची यादी पहात आहात: आता दररोज केवळ 25 वेळा यूपीआय वापरकर्ते प्रति अ‍ॅप प्रति अ‍ॅप प्रति अ‍ॅप प्रति अॅप प्रति अॅप प्रति अॅप प्रति अॅप प्रति अॅप प्रति अॅप प्रति अॅप प्रति अॅप प्रति अ‍ॅप पाहण्यास सक्षम असतील. पुढील महिन्यापासून ही मर्यादा देखील लागू होईल. या नियमाचा उद्देश पुनरावृत्ती झालेल्या खात्यांच्या यादीमध्ये प्रवेश करून सिस्टमवरील दबाव कमी केला जाऊ शकतो हे सुनिश्चित करणे हा आहे. 4. व्यवहाराची स्थिती तपासत आहे: केवळ तीन वेळा आणि प्रत्येक वेळी आपण 90 सेकंदांची व्यवहाराची स्थिती तपासू शकता, त्याची संख्या देखील तीन पर्यंत मर्यादित असेल. इतकेच नव्हे तर प्रत्येक तपासणीत कमीतकमी 90 सेकंदांचा फरक असेल. हा बदल अशा वापरकर्त्यांशी संबंधित आहे जे व्यवहार पूर्ण झाल्यानंतर वारंवार त्याची स्थिती तपासतात, ज्यामुळे नेटवर्कवर अनावश्यक भार होतो. 5. यूपीआय ऑटोपमधील बदल: एनपीसीआयद्वारे यूपीआय ऑटोपे व्यवहारासाठी निश्चित वेळ स्लॉट सादर केले जात आहेत. त्यानुसार, एका दिवसात नियोजित पेमेंट्सवर प्रक्रिया करण्याऐवजी ईएमआय, युटिलिटी बिले, सदस्यता आणि इतर स्वयं-पेमेंट यासारख्या नियोजित पेमेंटवर प्रक्रिया करण्याऐवजी, विशिष्ट विंडो दरम्यान त्यावर प्रक्रिया केली जाईल. हा बदल ग्राहकांना त्यांची नियमित देयके कधी असतील हे समजण्यास मदत करेल आणि सिस्टमवरील अचानक भार कमी करेल. 6. हे नवीन नियम सर्व यूपीआय वापरकर्त्यांना लागू होतील, हे लक्षात घेणे महत्वाचे आहे की या नवीन मर्यादा सर्व प्लॅटफॉर्मवरील सर्व यूपीआय वापरकर्त्यांना लागू होतील. हे पेटीएम, Google पे, फोनपीई किंवा इतर कोणत्याही यूपीआय पेमेंट अ‍ॅप सारख्या अ‍ॅप्स वापरणार्‍या सर्वांना लागू होतील. पुनरावृत्ती विनंत्यांसह सिस्टम ओव्हरलोड करणार्‍या वापरकर्त्यांना संबोधित करण्यासाठी या सीमा सादर केल्या गेल्या आहेत. 7. बँकांची नवीन जबाबदारीः एनपीसीआयच्या सूचनेनुसार, प्रत्येक आर्थिक व्यवहारानंतर उपलब्ध असलेल्या शिल्लकबद्दल माहिती देण्यासाठी, जारीकर्ता बँका (जारीकर्ता बँका) आता प्रत्येक आर्थिक व्यवहारानंतर वापरकर्त्यांना त्यांच्या खात्यात शिल्लक (उपलब्ध शिल्लक) बद्दल माहिती द्याव्या लागतील. ही एक महत्त्वाची पायरी आहे जी ग्राहकांना त्यांच्या खात्याच्या शिल्लकबद्दल अधिक स्पष्टता प्रदान करेल आणि डिजिटल व्यवहारांमध्ये पारदर्शकता वाढवेल. एनपीसीआयची ही पायरी अधिक स्थिर, कार्यक्षम आणि सर्वांसाठी अधिक विश्वासार्ह बनविण्याचा एक महत्त्वपूर्ण प्रयत्न आहे. जरी काही वापरकर्त्यांना या नवीन सीमांशी समन्वय साधावा लागू शकतो, परंतु दीर्घकालीन फायद्यांच्या दृष्टीने हे एक आवश्यक पाऊल मानले जाते.