नवी दिल्ली: वाणिज्य आणि उद्योग मंत्री पीयूष गोयल यांनी गुरुवारी सांगितले की प्रस्तावित व्यापार करारासाठी भारत आणि अमेरिका यांच्यात चर्चा सुरू आहे आणि दोन्ही बाजू नजीकच्या भविष्यात निष्पक्ष आणि न्याय्य कराराच्या दिशेने काम करतील अशी आशा व्यक्त केली. वाणिज्य सचिव राजेश अग्रवाल यांच्या नेतृत्वाखाली एक भारतीय अधिकृत चमू त्यांच्या यूएस समकक्षांशी व्यापार चर्चा करण्यासाठी गेल्या आठवड्यात वॉशिंग्टनमध्ये होता. तीन दिवसीय चर्चा 17 ऑक्टोबर रोजी संपली. “आम्ही यूएसएशी संवाद साधत आहोत, आमची टीम गुंतलेली आहे. आम्ही नुकतेच वाणिज्य सचिव अमेरिकेला भेट दिली आणि त्यांनी त्यांच्या समकक्षांशी भेट घेतली. आम्ही त्यांच्याशी गुंतलो आहोत आणि चर्चा सुरू आहे. “आम्ही नजीकच्या भविष्यात निष्पक्ष आणि न्याय्य करारासाठी काम करू अशी आशा आहे,” गोयल यांनी बर्लिनमध्ये दूरदर्शनला सांगितले.

या वर्षी फेब्रुवारीमध्ये, भारत आणि अमेरिकेच्या नेत्यांनी प्रस्तावित द्विपक्षीय व्यापार करारावर (BTA) वाटाघाटी करण्याचे निर्देश दिले. त्यांनी 2025 च्या शरद ऋतूपर्यंत (ऑक्टोबर-नोव्हेंबर) कराराचा पहिला टप्पा पूर्ण करण्याची अंतिम मुदत निश्चित केली आहे. आतापर्यंत वाटाघाटीच्या पाच फेऱ्या पूर्ण झाल्या आहेत. गेल्या महिन्यात गोयल यांनी एका अधिकृत शिष्टमंडळाचे नेतृत्व देखील न्यूयॉर्कला व्यापार चर्चेसाठी केले होते.

ट्रम्प प्रशासनाने भारतीय वस्तूंवर 50 टक्के टॅरिफ लादल्यानंतर दोन्ही देशांमधील संबंध गंभीर तणावाखाली असल्याने हे विचारविनिमय महत्त्वपूर्ण आहे. त्यात रशियन कच्चे तेल खरेदीसाठी 25 टक्के अतिरिक्त आयात शुल्क समाविष्ट आहे. भारताने या कर्तव्यांचे वर्णन “अयोग्य, अन्यायकारक आणि अवाजवी” असे केले आहे. अमेरिकेने भारतीय वस्तूंवर उच्च शुल्क जाहीर केल्यानंतर चर्चा काही काळासाठी थांबली.

थोड्या अंतरानंतर, दक्षिण आणि मध्य आशियासाठी सहाय्यक यूएस व्यापार प्रतिनिधी ब्रेंडन लिंच यांनी 16 सप्टेंबर रोजी नवी दिल्ली येथे भारतीय अधिकाऱ्यांशी चर्चा केली. त्या बैठकीत, दोन्ही बाजूंनी कराराचा लवकरात लवकर आणि परस्पर फायदेशीर निष्कर्ष काढण्यासाठी प्रयत्न करण्याचे मान्य केले. प्रस्तावित कराराचे उद्दिष्ट सध्याच्या USD 191 बिलियनवरून 2030 पर्यंत द्विपक्षीय व्यापार 500 अब्ज डॉलर्सपर्यंत दुप्पट करण्याचे उद्दिष्ट आहे.

USD 131.84 अब्ज (USD 86.5 अब्ज निर्यात) मूल्याच्या द्विपक्षीय व्यापारासह 2024-25 मध्ये सलग चौथ्या वर्षी अमेरिका भारताचा सर्वात मोठा व्यापारी भागीदार राहिला. भारताच्या एकूण मालाच्या निर्यातीमध्ये त्याचा वाटा सुमारे 18 टक्के, आयातीत 6.22 टक्के आणि देशाच्या एकूण व्यापारी व्यापारात 10.73 टक्के आहे. वॉशिंग्टनने लादलेल्या उच्च शुल्कामुळे सप्टेंबरमध्ये अमेरिकेला भारताची व्यापारी मालाची निर्यात 11.93 टक्क्यांनी घसरून USD 5.46 अब्ज झाली, तर आयात 11.78 टक्क्यांनी वाढून USD 3.98 अब्ज झाली, असे वाणिज्य मंत्रालयाच्या आकडेवारीनुसार.